Chọn ấm trà loại thủy tinh, gốm hay sứ?

Một trong những niềm vui phụ khi thưởng thức trà là việc lựa chọn các dụng cụ như chén, ấm, hộp đựng, và đặc biệt là ấm trà. Sự đa dạng về hình dáng, kích cỡ và trang trí có thể khiến ta quên mất chức năng quan trọng của ấm. Khi mua ấm trà, yếu tố đầu tiên cần cân nhắc là kích thước (phù hợp nhu cầu từ một đến sáu chén trà). Tiếp theo là chất liệu ưa thích (thủy tinh, gốm hoặc sứ) và mục đích sử dụng như pha trà hay rót trà đã pha. Các yếu tố quan trọng khác bao gồm: liệu nó có dễ cầm, rót tốt và tất nhiên là phù hợp với ngân sách của bạn.

Ấm trà bằng thủy tinh

Ấm trà thủy tinh trong suốt hoặc có màu là một lựa chọn tuyệt vời nếu bạn bị mê hoặc bởi “nỗi đau của những chiếc lá” – cách lá trà bung ra và giải phóng tinh chất trong lá trà. Sử dụng ấm trà thủy tinh thường xuyên sẽ giúp bạn biết khi nào thì trà đã có thể sẵn sàng sử dụng. Ấm trà thủy tinh ít có khả năng ảnh hưởng đến hương vị của trà. Nhược điểm duy nhất của bình trà thủy tinh là chúng cần có tay cầm cách nhiệt hoặc vải cách nhiệt vì chúng rất nóng.

Các ấm trà thủy tinh có thể bị ố màu, nhưng chỉ cần chà nhẹ với hoặc không cần xà phòng là có thể làm sạch. Nếu dùng xà phòng, cần rửa kỹ bằng nước ấm để không còn cặn xà phòng. Hãy kiểm tra hướng dẫn của nhà sản xuất xem ấm có an toàn khi rửa bằng máy rửa chén không. Lưu ý không đặt ấm đang nóng vào tủ đông hoặc tủ lạnh, và không đặt trực tiếp lên bếp gas hoặc điện vì có thể nứt vỡ.

Ấm trà bằng gốm

Các ấm trà gốm thường được nung trong hố lộ thiên và xuất hiện từ 11.000 năm trước ở châu Á và Trung Đông cho mục đích sử dụng hàng ngày. Ấm gốm được nung ở nhiệt độ thấp hơn ấm sứ. Ấm gốm có khả năng giữ nhiệt tốt, ít thấm nước và pha trà nhanh. Nên sử dụng đồng hồ hẹn giờ trong lần pha đầu tiên để điều chỉnh thời gian pha theo khẩu vị. Nếu ấm được tráng men, bạn có thể thay đổi loại trà; nếu không được tráng men như ấm trà Tử sa thì chỉ nên dùng cho một loại trà nhất định.

Để vệ sinh, nếu cả bên ngoài và bên trong đều được tráng men, hãy rửa như bình thường; nếu bên trong không tráng men, chỉ cần rửa sạch lá trà và tráng bằng nước nóng trước mỗi lần sử dụng để làm ấm ấm và giúp ấm dễ pha hơn. Một số ấm gốm có sẵn bộ lọc gốm hoặc lưới riêng; một số khác thì không, vì vậy bạn sẽ cần sử dụng rây cầm tay khi rót trà vào cốc. Bạn có thể loại bỏ quy trình này bằng cách sử dụng hai ấm: một ấm để pha và một ấm để rót trà vào. Các phiên bản ấm gốm bằng đất nung hoặc đồ sành sứ dày hơn đáng kể và do đó bền hơn so với thủy tinh hoặc sứ mỏng manh, nhưng chúng cũng có thể vỡ do xử lý sai cách hoặc chịu nhiệt độ quá lạnh hoặc quá nóng, vì vậy một lần nữa – không cho vào tủ lạnh hoặc đặt trên ngọn lửa trực tiếp trừ khi có giá đỡ ấm trà bổ sung.

Ấm trà bằng sứ

Những chiếc bình sứ đất sét trắng đầu tiên xuất hiện ở Cảnh Đức Trấn và loại tốt nhất được gọi đồ sứ trắng xanh. Sau đó là đồ sứ Long Tuyền lần đầu tiên xuất hiện vào thế kỷ thứ 7 và sử dụng tro gỗ và sắt trong đất sét nung trong môi trường khử oxy. Trong tiếng Anh, đồ sứ trắng xanh được gọi là celadon.
Đồ ấm sứ lần đầu tiên được phát triển vào thời nhà Nguyên (1279-1368), lớp men giống như thủy tinh của nó đã được hoàn thiện hơn nữa bởi những người thợ gốm thời nhà Minh (1368-1644), những người đã đưa nghệ thuật làm gốm thời nhà Nguyên lên tầm cao nhất. Từ cuối thế kỷ 17, những người thợ gốm ở Hoa Kỳ, và nhiều hơn nữa ở Anh, Pháp, Đức, Tiệp Khắc, Nga và Áo đã sao chép và duy trì những sản phẩm đồ sứ nguyên bản tốt nhất. Ngày nay các lò gốm đã sáng tạo thêm màu sắc, thiết kế trang trí ba chiều, kỹ thuật tráng men dưới lớp men để tạo ra các thiết kế giống thủy tinh hoặc có vết nứt cố ý.

Ấm trà sứ thường được tráng men cả trong lẫn ngoài, và một lần nữa, phần bên trong không tráng men cho thấy một ấm trà nên dành riêng cho một loại trà và ấm trà tráng men bên trong có thể được sử dụng cho nhiều loại trà khác nhau. Thật khó để chấp nhận vết bẩn, và mặc dù rửa bằng xà phòng chắc chắn sẽ loại bỏ vết bẩn khỏi ấm trà, nhưng hầu hết những người có kinh nghiệm vẫn khẳng định rằng xà phòng là điều tối kỵ đối với ấm trà tốt; tốt hơn hết là ngay sau khi sử dụng chúng ta nên rửa sạch bằng nước, sau đó lau bằng miếng bọt biển ẩm. Ấm trà sứ càng nặng thì càng dễ giữ trà nóng lâu hơn.

Tìm hiểu thêm các loại sứ: Sứ cứng, sứ mềm, sứ xương

Từ “sứ” không phải là từ bắt nguồn từ bất kỳ từ tiếng Trung nào mà bắt nguồn từ tiếng Ý “porcella” hoặc tiếng Pháp “porcelain“, để chỉ vỏ ốc xà cừ và vẻ ngoài sáng bóng của chúng. Vẻ ngoài đó là sự kết hợp của vật liệu và kỹ thuật nung. Sứ trắng mịn sử dụng đất trắng sét nung ở nhiệt độ thấp, sau đó tráng men và nung ở nhiệt độ rất cao. Chính sự xuất hiện của tiến bộ này trong ngành gốm đã thu hút trí tưởng tượng của mọi người vì chất lượng gần như trong suốt của nó không giống với vẻ ngoài thô ráp của hầu hết các loại gốm. Được người châu Âu gọi là “đồ sứ” khi họ lần đầu tiên nhập khẩu trà và đồ pha trà từ Trung Quốc, đồ sứ tiếp tục phát triển với tài năng và thử nghiệm của những người thợ gốm trong nhiều triều đại, mỗi triều đại đều đóng góp kỹ thuật và phong cách trong sản xuất đồ sứ. Đồ sứ mềm được sản xuất bằng cách trộn đất sét trắng với một chất giống như thủy tinh là hỗn hợp của cát trắng,
thạch cao, soda, muối, phèn và nitrat sau đó được nung ở nhiệt độ thấp hơn so với đồ sứ cứng. Sứ cứng sử dụng cao lanh và các loại đất sét khác, các chất thủy tinh nghiền, tro xương động vật và các nguyên tố khác tạo nên vẻ ngoài bóng và thành phần giống thủy tinh và được nung ở nhiệt độ cao hơn. Một loại sứ thứ ba đó là sứ xương – phổ biến nhất hiện nay. Sứ xương bền hơn sứ cứng và dễ sản xuất và ít tốn kém hơn, trong đó chứa tro xương động vật vào các thành phần đất sét thông thường. Do đó, vẻ ngoài của nó có màu ngà hoặc trắng mềm hơn so với màu trắng sáng của sứ cứng cổ điển.

Bài liên quan:

Đồ gốm sứ thời nhà Minh (Trung Quốc) và sự ra đời ấm trà Nghi Hưng Cách pha trà bằng ấm tử sa đúng cách [Video] Thăm di tích lò nung Kiến Diêu nổi tiếng nhất Trung Quốc Cách Pha Trà Matcha và 6 Dụng Cụ Thiết Yếu