Trà Hoàng Sơn Mao Phong (Trà Mao Phong hoặc “Đỉnh Lông Núi Vàng” / 毛峰茶 / Huangshan Maofeng), một trong “Thập Đại Danh Trà” nổi tiếng của Trung Quốc, là loại trà xanh cao cấp mang đậm dấu ấn văn hóa và thiên nhiên của vùng núi Hoàng Sơn, tỉnh An Huy. Với lịch sử lâu đời, hương vị tinh tế và quy trình sản xuất tỉ mỉ, loại trà này không chỉ là thức uống mà còn là biểu tượng của nghệ thuật trà đạo. Bài viết dưới đây Quân Trà sẽ giới thiệu về nguồn gốc, lịch sử, đặc điểm, quy trình sản xuất và cách pha trà Hoàng Sơn Mao Phong.

Nguồn gốc và lịch sử

Trà Hoàng Sơn Mao Phong có nguồn gốc từ vùng Tân Minh Hương, thuộc quận Hoàng Sơn, tỉnh An Huy, Trung Quốc, nơi được UNESCO công nhận là Di sản Thiên nhiên Thế giới từ năm 1990 nhờ cảnh quan độc đáo với các đỉnh núi granite, vách đá và hệ sinh thái phong phú. Dãy Hoàng Sơn, với 77 đỉnh cao trên 1.000 mét, khí hậu mát mẻ, sương mù dày đặc, đất đai màu mỡ và độ ẩm cao, tạo điều kiện lý tưởng cho cây trà phát triển.

Lịch sử của trà Hoàng Sơn có từ thời nhà Minh (thế kỷ 14–17), khi vùng này nổi tiếng với trà “Hoàng Sơn Vân Vụ” nhờ cảnh quan biển mây hùng vĩ. Tuy nhiên, Hoàng Sơn Mao Phong hiện đại được ghi nhận từ cuối thế kỷ 19, vào thời nhà Thanh, do thương nhân Tạ Chánh An sáng tạo năm 1875. Tạ Chánh An, trong bối cảnh chạy trốn chiến tranh, đã lập xưởng trà tại Hoàng Sơn và phát triển kỹ thuật chế biến độc đáo, tạo nên loại trà với búp non phủ lông tơ trắng, nhọn như mũi kiếm, từ đó đặt tên là “Mao Phong” (“Mao” nghĩa là lông tơ, “Phong” nghĩa là đỉnh nhọn). Kể từ đó, trà Hoàng Sơn Mao Phong được công nhận là danh trà, xếp thứ tư trong “Thập Đại Danh Trà” vào năm 1955 và nhận danh hiệu “Danh Trà” từ Bộ Thương nghiệp Trung Quốc năm 1982.

Đặc điểm của trà và quy trình sản xuất

Hoàng Sơn Mao Phong thuộc dòng trà xanh, nổi bật với ngoại hình và hương vị độc đáo. Lá trà có dạng nhỏ, dẹt, gấp khúc hoặc xoắn, phủ lông tơ trắng mềm, màu xanh lục ánh vàng, nhọn như “lưỡi chim sẻ” hoặc “mũi kiếm”. Nước trà sau khi pha trong suốt, màu xanh ngọc hoặc vàng nhạt, mang hương thơm thanh tao tựa hoa lan hoặc hạt dẻ, vị ngọt dịu, không đắng, hậu vị kéo dài, tạo cảm giác sảng khoái. Đặc biệt, đáy lá trà sau khi pha có màu vàng nhạt, căng tròn, tạo thành hình “đóa hoa”.

Quy trình sản xuất Hoàng Sơn Mao Phong kết hợp phương pháp thủ công truyền thống và công nghệ hiện đại, với các tiêu chuẩn nghiêm ngặt để bảo toàn chất dinh dưỡng và hương vị tự nhiên. Trà được thu hoạch vào đầu mùa xuân, từ tiết Thanh Minh đến Cốc Vũ (tháng 4), khi búp trà non đạt chất lượng cao nhất. Các cấp độ trà bao gồm:

• Loại đặc biệt: 1 búp 1 lá non nhất.
• Loại 1: 1 búp 1-2 lá.
• Loại 2 và 3: 1 búp 2-3 lá.

Sau khi thu hái, lá trà được chọn lọc kỹ lưỡng, loại bỏ lá già hoặc cuống. Quy trình chế biến gồm ba công đoạn chính:

1. Làm héo: Lá trà tươi được trải đều trong nồi hoặc khay, lật đảo nhẹ nhàng để héo đều, giúp màu sắc đồng nhất và giảm độ ẩm.
2. Vò nhàu: Lá trà được vò nhẹ để phá vỡ cấu trúc tế bào, tạo điều kiện cho hương vị phát triển, nhưng phải đảm bảo lông tơ trắng không bị hư tổn.
3. Hong khô và sao trà: Lá trà được sao ở nhiệt độ cao trong thời gian ngắn, sau đó sấy khô để giữ hình dạng và hương thơm. Công đoạn sao trà đòi hỏi kỹ thuật cao để tránh cháy xém, đảm bảo búp trà cuộn đẹp và giữ được vị ngọt tự nhiên.

Cách pha trà Hoàng Sơn Mao Phong

Pha trà Hoàng Sơn Mao Phong là một nghệ thuật, cần sự tinh tế để phát huy tối đa hương vị. Dưới đây là các bước pha trà chuẩn:

1. Chuẩn bị dụng cụ: Sử dụng cốc sứ trắng hoặc thủy tinh. Rót nước nóng (khoảng 90–95°C) vào cốc, lắc nhẹ để làm nóng cốc, sau đó đổ nước đi.
2. Cho trà vào cốc: Thêm 2–3g trà (tỷ lệ trà:nước khoảng 1:80) vào cốc, sau đó rót 1/3 lượng nước nóng (80–85°C) để trà ngấm.
3. Lắc tạo hương: Để trà trong cốc khoảng 1 phút, sau đó lắc nhẹ cốc để nước trà sánh đều, giúp lá trà tỏa hương.
4. Rót thêm nước: Rót nước nóng từ trên xuống để lá trà cuộn đều, tạo màu nước đẹp. Đậy nắp cốc và chờ 3 phút để trà tiết ra 55% hương vị.
5. Thưởng thức: Uống khi trà còn nóng, nhấp từng ngụm nhỏ để cảm nhận vị ngọt thanh và hương hoa lan. Trà có thể pha 2–3 lần, mỗi lần thêm nước khi trà trong cốc còn 1/3 để duy trì độ đậm đà.

Xem chi tiết video cách pha trà Hoàng Sơn Mao Phong tại đây

Hoàng Sơn Mao Phong không chỉ là thức uống mà còn là tinh hoa của thiên nhiên và văn hóa trà đạo Trung Hoa. Hương vị thanh nhẹ, hậu vị ngọt ngào cùng câu chuyện lịch sử lâu đời khiến loại trà này trở thành niềm tự hào của vùng Hoàng Sơn và là lựa chọn yêu thích của những người yêu trà trên toàn thế giới.

Bài liên quan:

Khám phá Trà ô long Đan Công núi Phượng Hoàng Trà mây là gì? Các loại trà mây nổi tiếng Trung Quốc Trà Thái Bình Hầu Khôi – tinh hoa trà xanh Trung Hoa Trà Bích Loa Xuân Động Đình – trà xanh mê hoặc lòng người