Trà Điền Hồng (Dian Hong / trà hồng Yunnan) có nghĩa là “Trà đỏ Vân Nam“. Trong khi “dian” là một từ thổ dân để chỉ Vân Nam (Yunnan), “hong” trong hong cha , có nghĩa là màu đỏ trong tiếng Trung. Ở phương Tây thường gọi Hồng trà là “Trà đen“. Ngày nay, hầu hết Hồng trà Điền Hồng chế biến từ các cây trà mọc ở độ cao trên núi cao 1.500m trở lên so với mực nước biển. Cây trà trồng ở những vùng sinh thái trong lành, trà thành phẩm có hương thơm và hương vị đặc biệt. Thơm ngon, êm dịu và ngọt ngào, với hương trái cây, mật ong và khoai lang hấp dẫn.
Lịch sử Trà Vân Nam
Trà Vân Nam, hay còn gọi là trà Pu’er, có nguồn gốc từ tỉnh Vân Nam, Trung Quốc – một trong những cái nôi của văn hóa trà thế giới. Lịch sử trồng trà ở Vân Nam có thể được truy ngược về hơn 2.000 năm trước, với những cây trà cổ thụ mọc tự nhiên trên các vùng núi cao. Những cây trà này, thuộc giống Camellia sinensis var. assamica, đã được người dân bản địa như các dân tộc thiểu số ở Vân Nam chăm sóc và thu hái từ thời xa xưa. Đến thời nhà Hán, trà từ Vân Nam đã được giao thương rộng rãi, trở thành một phần không thể thiếu trong các tuyến đường thương mại cổ, như Con đường Tơ lụa và Con đường Trà Mã.
Vào thế kỷ 20, ngành công nghiệp trà Vân Nam phát triển mạnh mẽ, đặc biệt trong thời kỳ hiện đại hóa. Trong những năm 1930, để đáp ứng nhu cầu xuất khẩu, các nhà sản xuất trà đã nghiên cứu và phát triển một loại trà đen mới, được gọi là Dian Hong (hồng trà Điền Hồng). Loại trà này nhanh chóng trở thành biểu tượng của trà đen chất lượng cao từ Trung Quốc, nhờ vào hương vị độc đáo và quy trình sản xuất tinh tế.

Dian Hong có đặc trưng gì?
Dian Hong là loại trà đen được sản xuất từ lá của những cây trà cổ thụ hoặc cây trà được trồng ở vùng cao nguyên Vân Nam, nơi có độ cao từ 1.000 đến 2.000 mét so với mực nước biển. Đặc trưng nổi bật của Dian Hong là hương vị phong phú, ngọt ngào với hậu vị kéo dài. Trà có màu nước đỏ cam rực rỡ, hương thơm nhẹ nhàng của mật ong, hoa và đôi khi là trái cây khô. Một số loại Dian Hong cao cấp còn có lớp lông tơ vàng óng trên búp trà, được gọi là “golden tips“, mang lại vị ngọt thanh và độ mượt mà đặc biệt. Quy trình sản xuất Dian Hong bao gồm hái lá, làm héo, vò, lên men và sấy khô, tất cả đều được thực hiện thủ công hoặc bán thủ công để giữ trọn hương vị tự nhiên.

Các loại trà đen Dian Hong
Dian Hong có nhiều biến thể, tùy thuộc vào giống trà, vùng trồng và cách chế biến. Một số loại phổ biến bao gồm:
- Trà Vân Nam (Sui Cha)— đây là loại trà rẻ tiền mà nông dân chủ yếu dùng để pha chế. Trà này chứa ít nụ vàng và khá đắng. Lá trà có màu sẫm với rất ít đốm vàng, và nước pha trà cũng có màu sẫm. Nước pha trà khá giống với trà Pu-erh chín, cả về màu sắc và hương vị.
- Yunnan Gold (Gong Fu) — loại trà này có nhiều nụ vàng hơn Sui Cha nhưng vẫn chủ yếu là lá trà đen. Nước pha có màu đỏ vàng và vị ngọt tươi.
- Vàng nguyên chất Vân Nam (Jin Ya)— chỉ chứa những nụ vàng, được bao phủ bởi những sợi lông mịn. Loại trà thành phẩm có màu đỏ tươi với vị ngọt nhẹ và hương thơm của mật ong và hoa quả. Đây là loại cao cấp nhất.
- Kim Châm (Jin Zhen Cha) – những nụ trà màu vàng tạo ra loại trà có màu hổ phách.
- Lá thông (Tống Chấn) — loại trà này có hình dạng độc đáo giống như lá thông. Lá trà (một nụ và một lá) có nhiều màu sắc khác nhau từ vàng đến đen và nâu
Ngoài hồng trà Điền Hồng thì Trung Quốc cũng có một số loại trà đen nổi tiếng khác bao gồm:
- Chính Sơn Tiểu Chủng (Lapsang Souchong): Loại trà đen cổ nhất và nổi tiếng, có nguồn gốc từ tỉnh Phúc Kiến. Được coi là “ông tổ” của Hồng trà truyền thống. Trà có vị trái cây, hương rừng rõ nét và đậm đà, nước trà màu hổ phách vô cùng ấn tượng.
- Kim Tuấn Mi (Jin Jun Mei / Kỳ Môn hồng trà): Một loại trà đen cực kỳ tinh tế và đắt đỏ, được sản xuất tại tỉnh Phúc Kiến. Giống như Chính Sơn Tiểu Chủng nhưng chỉ sử dụng phần búp lá non. Những búp trà sau khi chế biến có hình đạng dài, dày và đẹp tựa lông mi người quân tử. Trà tỏa ra hương vị mật ong và trái cây, khác với hương vị khói gỗ Tùng của Chính Sơn Tiểu Chủng truyền thống. Kim Tuấn Mi là kho báu cấp cao nhất rất hiếm, là loại trà tạo nên sự phổ biến nhanh chóng của hồng trà ở chính Trung Quốc.

Cách pha trà Dian Hong
- Chuẩn bị:
- Lượng trà: 3-5g trà cho 150-200ml nước.
- Nhiệt độ nước: 85-95°C (không nên dùng nước sôi 100°C để tránh làm trà bị đắng).
- Dụng cụ: Ấm trà gốm hoặc sứ, gaiwan (chén có nắp) hoặc tách trà.
- Quy trình pha:
- Rửa trà: Đổ nước nóng vào trà, lắc nhẹ trong 5-10 giây rồi đổ nước đi. Bước này giúp đánh thức lá trà và loại bỏ bụi bẩn.
- Pha trà: Đổ nước nóng vào, ngâm trà trong 20-30 giây cho lần pha đầu tiên. Với mỗi lần pha tiếp theo, tăng thời gian ngâm thêm 5-10 giây.
- Thưởng thức: Dian Hong có thể pha được 5-8 lần mà vẫn giữ được hương vị. Hãy thưởng thức từng ngụm nhỏ để cảm nhận sự chuyển đổi tinh tế của hương vị.
- Lưu ý:
- Tránh ngâm trà quá lâu để không làm trà bị chát.
- Sử dụng nước tinh khiết để giữ nguyên hương vị tự nhiên của trà.
- Có thể thêm mật ong hoặc chanh nếu muốn thay đổi khẩu vị, nhưng trà nguyên chất sẽ mang lại trải nghiệm tốt nhất.
Hồng trà Điền Hồng – Dian Hong không chỉ là một loại trà, mà còn là biểu tượng của sự tinh tế và truyền thống lâu đời của Vân Nam. Thưởng thức một tách Dian Hong là cách để kết nối với thiên nhiên và văn hóa trà cổ xưa.