Bí mật hương thơm đặc trưng của trà Ô Long?

Trà Ô Long nổi tiếng với hương thơm rất đặc biệt, thu hút sự chú ý của những người yêu trà ngay từ lần thưởng trà đầu tiên. Mặc dù trà Ô Long ra đời như một sự bổ sung cuối cùng cho lịch sử trà hàng thiên niên kỷ của Trung Quốc, nhưng nó đã nhanh chóng ghi dấu trong lòng người yêu trà. Với hương vị phong phú và mùi thơm đặc trưng, nó đã từng bước khẳng định vị thế của mình, để trở thành một trong sáu loại trà được yêu thích nhất.

Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hé lộ bí mật đằng sau một trong những hương thơm quyến rũ nhất trong thế giới trà. Chúng ta sẽ khám phá những yếu tố ảnh hưởng đến sự hình thành hương vị và mùi thơm của trà Ô Long, đồng thời phân tích chúng từ cả hai quan điểm tự nhiên và khoa học. Bạn đã sẵn sàng chưa? Hãy bắt đầu nhé!

Tính khoa học đằng sau hương thơm đặc trưng của trà ô long

Trước khi giải thích về hương vị và mùi thơm của trà Ô long, trước tiên chúng ta cần hiểu các yếu tố khác nhau có thể ảnh hưởng đến sự hình thành mùi vị của bất kỳ loại trà nào. Một số hiện diện tự nhiên trong cây chè, một số hình thành trong quá trình biến lá chè tươi thành chè thành phẩm, còn một số khác là các yếu tố bên ngoài của môi trường phát triển của cây chè.

Tỷ lệ chất thơm trong lá trà tươi thực sự rất nhỏ. Chỉ 0,005% đến 0,03% hợp chất bên trong của lá trà là chất thơm. Tuy nhiên có hơn 80 loại chất thơm. Chúng là yếu tố quan trọng ảnh hưởng tới chất lượng của trà. Lượng chất thơm có trong trà thành phẩm của các loại trà khác nhau thì khác nhau. Ví dụ, có hơn 260 loại chất thơm được tìm thấy trong trà xanh. Trong hồng trà có hơn 400 loại, trong khi trà Ô long có tới 500 loại.

Theo phân tích, các loại chất thơm quan trọng nhất trong trà bao gồm alcohol, aldehyd, xeton, este, lacton, phenol và các dẫn xuất của chúng, các hợp chất chứa lưu huỳnh và nitơ.

Hương vị của trà Ô Long

Hương vị và đặc biệt là hương thơm của trà Ô long nồng nàn và lan tỏa đến mức một số người yêu trà đặt câu hỏi liệu hương thơm đó là tự nhiên hay nhân tạo.

Sự thật là có một số yếu tố, cả bên trong lẫn bên ngoài, đều tác động đến sự hình thành hương vị và mùi thơm của trà Ô Long.

Thứ nhất, đó là mùi hương vốn có của lá trà.

Thứ hai , đó là do ảnh hưởng của môi trường xung quanh cây trà – đất, khí hậu và hệ sinh thái tổng thể nơi cây phát triển. Thành phần thứ ba là hương thơm được tạo ra trong quá trình sản xuất.

Cuối cùng, trà Ô long lâu năm sẽ ngày càng có mùi thơm độc đáo, trưởng thành theo thời gian.

Mỗi yếu tố kết hợp tạo nên hương thơm đặc trưng của trà Ô long , khiến mỗi ngụm trà trở thành một trải nghiệm thú vị.

Nguồn gốc hương thơm

Hãy bắt đầu với mùi thơm vốn có trong lá trà. Ở trạng thái tươi, lá trà đã chứa rất nhiều mùi hương nằm bên trong tế bào của cây, bao gồm một số hợp chất thơm như linalool và dihydro linalool. Sự pha trộn và liều lượng cụ thể của các yếu tố này hình thành nên hương vị và mùi thơm đặc trưng của trà Ô long.

Hương hoa tươi mát mà chúng ta cảm nhận được trong trà là do chính sự hiện diện của những chất này bên trong lá trà. Tuy nhiên, để hương vị và mùi thơm của trà Ô long phát huy hết tiềm năng, trà cần phải trải qua một số quá trình xử lý – đây chính là yếu tố tác động tiếp theo.

Nghệ thuật chế biến trà Ô long

Mặc dù lá trà tự nhiên có chứa một lượng chất thơm nhất định, nhưng sẽ không đủ để tạo ra mùi thơm nồng nàn, đặc trưng của trà Ô Long. Hương thơm này phần lớn được hình thành trong quá trình sản xuất. Việc phơi lá trà bắt đầu quá trình giải phóng các hợp chất thơm.

Tuy nhiên, hương thơm thực sự được tạo ra trong quá trình sao trà và vò chuông. Bị kích thích bởi ma sát và nhiệt, các chất thơm thoát ra khỏi thành tế bào bị rách của cây chè. Điều này gây ra phản ứng oxy hóa, trong đó một số enzyme trộn lẫn với polyphenol trong trà và biến đổi chúng, làm phong phú thêm hương vị và mùi thơm của trà Ô Long. Sự biến đổi này trong quá trình chế biến trà, đặc biệt là trong quá trình oxy hóa enzyme và giai đoạn sấy khô cuối cùng, tạo nên hương thơm đặc trưng của trà Ô Long.

Quá trình phơi khô, đặc biệt là ở nhiệt độ thấp, là yếu tố quan trọng để tạo ra hương thơm tinh tế. Quá trình lên men oxy hóa tiếp tục định hình màu sắc, mùi thơm và hương vị của trà. Nếu quá trình oxy hóa không đủ, trà có thể có vị đắng và mùi thơm ít đi.

Bước tiếp theo, sao trà kỹ lưỡng và vò chuông. Cuối cùng, quá trình sấy khô sẽ ngăn chặn hoàn toàn quá trình oxy hóa và mang lại hương vị và hương thơm cho trà Ô long. Nhiệt độ phải vừa phải: quá cao sẽ làm mất đi các hợp chất thơm; quá thấp và các enzim không ngừng hoạt động, làm mùi trà bị pha tạp.

Điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng

Môi trường cũng đóng một vai trò quyết định trong việc hình thành hương vị và mùi thơm của trà Ô long. Những thứ như thành phần đất, lượng mưa, ánh sáng, độ cao và tuổi của cây đều để lại dấu ấn trong hương vị độc đáo của mỗi loại trà.

Hãy lấy trà Ô Long Đan Công làm ví dụ. Đất vàng chiếm ưu thế ở vùng Triều Châu rất giàu chất hữu cơ và hàng chục loại khoáng chất, nguyên tố vi lượng. Cây trà hấp thụ chúng và chuyển các chất đến chồi và lá, tạo ra hương vị đậm đà và nhiều lớp. Ngược lại, đất đỏ sẫm có khả năng giữ ẩm nên có tính axit nhẹ với độ pH 5,5-6,5. Đây là điều kiện lý tưởng cho việc trồng cây chè. Loại đất này phổ biến ở các vùng miền núi thấp và các vùng có cánh đồng được chuyển đổi sang trồng chè.

Tuổi của cây chè có liên quan trực tiếp đến đất và cách cây tương tác với đất. Cây chè non có rễ nông hơn. Điều đó khiến chúng dễ bị ảnh hưởng bởi những thay đổi về lượng mưa, ánh sáng mặt trời và nhiệt độ. Chúng không thể chạm tới các lớp sâu hơn của đất.

Tuy nhiên, khi cây chè trưởng thành, rễ của chúng mọc sâu hơn và lan rộng ra, trở nên vững chãi hơn trước những áp lực môi trường như hạn hán hoặc nhiệt độ khắc nghiệt. Sự ổn định này đảm bảo sự phát triển ổn định của các chồi mới. Trà làm từ những cây chè này có mùi thơm đậm đà, vị ngọt đọng lại trong mỗi tách.

Độ cao cũng có ảnh hưởng đối với hương vị của trà Ô long. Ngoài thành phần đất, các đặc điểm khác như sự thay đổi nhiệt độ ngày/đêm, tăng bức xạ tia cực tím và sự hiện diện quanh năm của mây/sương mù ảnh hưởng đến chu kỳ sinh trưởng và trao đổi chất của cây chè, làm thay đổi thành phần của lá và cuối cùng tạo nên “hương vị núi rừng” độc đáo – dấu ấn đặc trưng của trà Ô long chất lượng cao.

Ủ lên men

Ở Phúc Kiến, Đài Loan và Triều Châu, cùng nhiều nơi khác, người dân từ lâu đã trân trọng truyền thống ủ trà Ô long. Trà Ô long được bảo quản đúng cách sẽ trải qua quá trình biến đổi tự nhiên theo năm tháng. Với việc bảo quản thích hợp, các polyphenol bên trong lá trà sẽ biến đổi, tạo ra hương vị độc đáo và đặc biệt. Với cách chế biến tinh tế, cùng với điều kiện bảo quản thích hợp, hương thơm của trà Ô long đậm đà theo thời gian. Theo năm tháng, màu trà đậm dần thành màu đỏ, trong trẻo và hương vị ngày càng trở nên nồng nàn, quyến rũ.

Bài liên quan:

Làm văn phòng thì uống trà gì, thời điểm nào là phù hợp? Trà Ô Long là gì? Cách chế biến trà ô long Đánh giá một chén trà ngon thế nào? Đun nước thế nào cho chuẩn để pha trà?