7 cách phân biệt ấm tử sa thật giả không phải ai cũng biết

Ấm Tử Sa là trà cụ được rất nhiều trà nhân “săn lùng” trong thời gian gần đây. Bên cạnh những bộ ấm Tử Sa hàng thật, chất lượng cao thì trên thị trường hiện nay cũng có không ít sản phẩm hàng nhái. Nếu không biết cách nhận biết thật giả sẽ dễ mua nhầm hàng kém chất lượng. Vậy làm cách nào để chọn lựa đúng ấm Tử Sa chất lượng cao? Hãy thử tìm hiểu 7 cách phân biệt ấm Tử Sa thật giả dưới đây.

1. Quan sát tỷ lệ từng bộ phận của ấm

Hãy xác định trục đối xứng của chiếc ấm, ấm có thể sẽ có dạng hình tam giác, hình tròn hoặc thậm chí là hình bình hành. Sau khi xác định trục đối xứng sẽ nhìn ra được các chi tiết có cân đối hay không. Bước cuối sẽ nhìn đến tỷ lệ quai và vòi ấm có bằng nhau không. Đây là cách nhận biết ấm tử sa thật giả khá dễ dàng. Ấm tử sa chính gốc Nghi Hưng dù làm hoàn toàn thủ công hay bán thủ công nhưng luôn đảm bảo đạt tỷ lệ cân đối ở mức hoàn hảo. Cho nên giá thành của những ấm thật không bao giờ rẻ.

2. Quan sát màu sắc của ấm

Vì đất Tử Sa có thành phần thạch anh nên trên bề mặt ấm sẽ có các đốm sáng màu. Nếu quan sát kỹ, bạn sẽ thấy bề mặt ấm Tử Sa không chỉ có một màu nhất định mà có độ đậm nhạt khác nhau ở mỗi vị trí. Đặc biệt là những điểm lấm tấm với độ sáng tối khác nhau. Đất Tử Sa là loại đất duy nhất tạo nên hiệu ứng này nên chỉ cần tinh ý một chút bạn sẽ phát hiện ra ngay. Đây là dấu hiệu khá dễ để có thể nhận biết ấm tử sa thật.

3. Dựa vào quan sát mối nối bên trong ấm

Đây là 1 trong những cách phân biệt ấm tử sa khó nhất vì các ấm tử sa được làm hoàn toàn bằng thủ công. Do thành phần kim loại trong đất khác nhau nên không thể chế tác bằng việc quay, đúc thông thường

Người tạo ra ấm phải hoàn thành từng chi tiết trước như nắp, vòi, quai, lưới… Sau đó mới hàn các chi tiết này lại để hoàn thiện một chiếc ấm. Vì thế các mối nối ở ngoài sẽ được gọt dũa kỳ công để làm mờ còn bên trong sẽ lộ rõ hơn, đặc biệt là ở phần quai ấm.

4. Dựa vào những vòng tròn đồng tâm ở đáy ấm

Tất cả ấm Tử Sa thật đều phải được nặng bằng tay vì không thể dùng khuôn đúc hay quay trên kệ quay. Người nghệ nhân sẽ nặng từng phần rồi dùng kỹ thuật ghép các bộ phận của ấm lại với nhau. Chính vì thế, trong lòng của mỗi chiếc ấm Tử Sa sẽ không có vòng tròn đồng tâm như nhiều sản phẩm được làm từ cách quay truyền thống. Đây chính là chi tiết rất quan trọng để phân biệt ấm Tử Sa thật giả.

5. Dấu hiệu nhận biết của nghệ nhân

Ấm Tử Sa thật xuất xứ từ Trung Quốc thường sẽ có ký hiệu được nghệ nhân để lại. Những dấu hiệu đó có thể ở dưới nắp ấm, đáy ấm, bên trong quai ấm, …. Để phân biệt thật giả, bạn có thể tìm kiếm ký hiệu đặt biệt hoặc chữ viết tay ở các vị trí này. Những ký hiệu này chỉ có những người làm ra và những người có chuyên môn cao mới xác định được là thật hay giả. Dĩ nhiên cũng tùy vào người làm ra mà dấu hiệu sẽ khác nhau. Cũng do những dấu hiệu này có nguồn gốc từ vùng Nghi Hưng nên muốn xác định ấm tử sa thật giả cần có khả năng đọc hiểu tiếng Trung.

6. Dùng tay sờ vào các phần của ấm

Vì ấm Tử Sa được nặng từ bàn tay của nghệ nhân giỏi nên mỗi chi tiết đều đạt đến độ “hoàn hảo” khó tin. Do đó, khi sờ vào ấm Tử Sa bạn sẽ cảm thấy rất nhẵn mịn dù nhìn vào khá sần sùi. Sản phẩm ấm Tử Sa kém chất lượng không thể có hiệu ứng đặc biệt này được. Những người chưa lành nghề, kỹ thuật yếu kém hoặc nguồn đất không phải của Nghi Hưng (Trung Quốc) sẽ không bao giờ làm được điều này đối với Ấm tử Sa.

7. Gõ nhẹ vào ấm và nghe âm thanh

Đất Tử Sa chứa nhiều kim loại nên khi va chạm sẽ có tiếng rất khác. Bạn có thể gõ nhẹ hoặc dùng nắp ấm đậy nhẹ để nghe tiếng phát ra. Ấm Tử Sa thật sẽ tạo ra âm thanh như tiếng kim loại chạm vào nhau. Hay ví như người xưa thường nói thì âm thanh của ấm Tử Sa “giòn như ngọc, đanh như sắt”.

Để nhận biết bằng cách này bạn cần cảm nhận thật kỹ và tập trung thật sự. Vì âm thanh phát ra nhanh và rất nhỏ nên tốt nhất hãy chọn môi trường kiểm định không có tiếng ồn.

Bài liên quan:

Tử nê là gì? Cách phân biệt đất tử nê Chu nê Chơi tử sa – xu hướng và lời khuyên chọn ấm tử sa. Đoạn nê