Kiến thức về Trà, Trà Nghệ Thuật
Ấm trà bạc Trung Quốc – nghệ thuật và lịch sử
Th8
Hầu hết những người yêu trà đều sở hữu bộ đồ pha trà trong đó có ấm trà tử sa Nghi Hưng hoặc chén khải sứ Cảnh đức trấn. Tuy nhiên, có một loại ấm trà hiếm hơn, đặc biệt là ở Trung Quốc, nhưng vẫn có lượng người hâm mộ cuồng nhiệt đó là ấm trà bạc Trung Quốc. Hãy cùng Quân trà tìm hiểu chi tiết về dụng cụ pha trà quan trọng này trong trà đạo trung quốc (Gong fu cha), sau lá trà và nước.
Nghệ thuật chế tác ấm trà bạc Trung Quốc
Việc sản xuất đồ pha trà bằng bạc ở Trung Quốc mang trong mình một di sản phong phú, có từ nhiều thế kỷ trước. Nghề thủ công và nghệ thuật chế tạo ấm trà, tách trà và đồ dùng bằng bạc đã ăn sâu vào nền văn hóa của đất nước này. Bạc từ lâu đã được công nhận là vật liệu lý tưởng để pha trà với khả năng dẫn nhiệt tuyệt vời và đặc tính kháng khuẩn. Trong khi đồ pha trà bằng bạc theo truyền thống chỉ giới hạn trong giới quý tộc và thượng lưu, thì sức hấp dẫn của nó đã quyến rũ những người đam mê trà từ mọi tầng lớp.
Sự phổ biến của đồ pha trà bằng bạc bắt nguồn từ những lợi thế vốn có của nó trong việc pha trà. Độ dẫn nhiệt đặc biệt của bạc đảm bảo phân phối nhiệt đều, cho phép lá trà giải phóng hương vị của chúng một cách tối ưu. Hơn nữa, tính chất kháng khuẩn của bạc góp phần tạo nên trải nghiệm pha trà sạch hơn, duy trì độ tinh khiết của trà. Những người yêu thích trà đánh giá cao sức hấp dẫn về mặt thẩm mỹ và sự thanh lịch của ấm trà bạc. Một số sản phẩm có các họa tiết và thiết kế tinh xảo, làm tăng thêm giá trị cho nghi lễ trà nói chung.
Lịch sử của bộ đồ trà bằng bạc
Sản xuất đồ bạc ở Trung Quốc có lịch sử lâu đời từ thời cổ đại. Sản xuất đồ bạc bắt đầu hình thành trong thời nhà Tần (221 – 206 TCN) và nhà Hán ( 202 TCN – 220 SCN). Thời nhà Đường (618 – 907 CN) phát triển mạnh mẽ với sự xuất hiện của nhiều đồ bạc tinh xảo.
“Trà kinh” do Lục Vũ biên soạn vào thời nhà Đường, có một trong những ghi chép quan trọng nhất về ấm trà bằng bạc. Sách mô tả sự thanh lịch và sạch sẽ của chúng và nhấn mạnh sự xa hoa của chúng. Việc các quan chức cấp cao và quý tộc độc quyền sử dụng ấm trà bằng bạc minh họa cho sự xa hoa và uy tín của họ. Thật vậy, vào thời nhà Đường, bạc và vàng là những vật liệu có giá trị cao nhất để sản xuất đồ pha trà.
Do bản chất quý giá của nó, đồ pha trà bằng bạc vẫn nằm ngoài tầm với của người dân thường. Do đó, ấm bạc chủ yếu dành riêng cho giới quý tộc hoàng gia hoặc lưu hành trong các gia đình có thế lực. Sau thời nhà Nguyên (1279 – 1368), một loạt các cuộc chiến tranh đã dẫn đến mất mát những thợ bạc và nghệ nhân giàu kinh nghiệm, khiến nghề làm ấm bạc dần suy tàn. Từ thời điểm đó trở đi, ấm bạc trở nên hiếm, chỉ có những nhà sưu tập mới sở hữu chúng.
Ngoài ra, trong thời nhà Minh (1368 – 1644), sự phổ biến của việc thưởng thức trà trong giới trí thức, thương nhân và người nổi tiếng đã làm nảy sinh ấm trà đất sét tím tử sa (yixing). Điều đó đánh dấu một bước ngoặt trong văn hóa đồ dùng pha trà khi những chiếc ấm tử sa dần trở nên nổi bật. Một lượng lớn thợ làm ấm đất sét tím lành nghề đã xuất hiện và thay đổi thêm thói quen của người tiêu dùng trà. Việc sử dụng rộng rãi ấm từ sa và chén khải sứ cuối cùng đã dẫn đến sự suy giảm mức độ phổ biến của ấm bạc. Nghề thủ công làm ấm trà bạc của Trung Quốc đã bị đình trệ trong nhiều thập kỷ.
Vùng sản xuất bạc chính tại Trung Quốc
1. Đường Sơn, tỉnh Hà Bắc
Hà Bắc từ lâu đã được công nhận là nơi có nghề thủ công tinh xảo bằng vàng và bạc hoàng gia. Đồ bạc từ lâu đã tượng trưng cho địa vị và uy tín của hoàng gia và giới quý tộc, khiến chúng trở thành một phần thiết yếu trong cuộc sống hàng ngày của họ. Đường Sơn, nằm ở tỉnh Hà Bắc, đã kế thừa nghề thủ công này và ấm trà bạc của nơi này thể hiện nhiều kỹ thuật và phong cách chạm khắc tinh xảo. Đáng chú ý, nghề thủ công cloisonne (có nghĩa là “vách ngăn” – là một kỹ thuật gia công kim loại cổ đại sử dụng các sợi vàng/ bạc siêu mỏng được uốn cong cẩn thận, phân chia các mảng men khác nhau) được sử dụng trong ấm trà bạc của Đường Sơn nhận được nhiều lời khen ngợi.
2. Vân Nam
Vân Nam được biết đến rộng rãi nhờ đồ trang trí bằng bạc và nghề thủ công khéo léo của người dân địa phương. Từ chậu rửa mặt đến gương, đồ bạc thấm nhuần nhiều khía cạnh khác nhau của nền văn hóa của họ. Do đó, Vân Nam đã nuôi dưỡng nhiều thợ bạc lành nghề và tỉnh này có ngành công nghiệp ấm trà bạc phát triển mạnh. Mặc dù ấm trà bạc thủ công của Vân Nam có thể không sánh được với trình độ thủ công ở Đường Sơn, nhưng chúng có những đặc điểm riêng biệt của vùng. Nghề thủ công của Vân Nam được hình thành từ vị thế là một tỉnh sản xuất bạc lớn và đã tích lũy được nhiều năm kinh nghiệm, tạo nên một nghề thủ công mang hương vị dân tộc đặc trưng.
3. Phúc Kiến
Phúc Kiến, mặc dù ít được biết đến, có truyền thống sản xuất ấm trà bạc phong phú. Phía đông Phúc Kiến, được gọi là Shexiang, là nơi sinh sống của một nhóm cộng đồng dân tộc có lòng trân trọng sâu sắc đối với đồ bạc. Đồ trang sức truyền thống của họ chủ yếu bao gồm các mảnh bạc. Khu vực này tự hào có nhiều thợ bạc, được câu nói “3.000 du khách, 40.000 thợ bạc“. Ấm trà bạc của Phúc Kiến có lịch sử lâu đời và được đánh giá cao trong tỉnh.
4. Thâm Quyến
Nằm gần Hồng Kông và Macao, Thâm Quyến tự hào có mức độ quốc tế hóa cao và cơ giới hóa tiên tiến trong sản xuất. Ấm trà bạc được sản xuất tại Thâm Quyến chủ yếu được làm bằng máy, do đó giá thành thấp hơn so với các sản phẩm thủ công. Tuy nhiên, nghề thủ công này cần có tính thẩm mỹ cao hơn và sản xuất chủ yếu tập trung vào sản xuất hàng loạt quy mô lớn. Giá cả thường được tính bằng gam.
5. Chiết Giang
Chiết Giang đóng vai trò là trung tâm chính cho việc phân phối ấm trà bạc bán buôn. Trong khi hầu hết ấm trà bạc ở Chiết Giang có nguồn gốc từ các khu vực khác, bao gồm cả Thâm Quyến, thì vẫn có nhiều loại khác nhau. Thị trường ấm trà bạc của Chiết Giang cung cấp nhiều lựa chọn đa dạng để đáp ứng các sở thích và nhu cầu khác nhau.
Tác giả
Bài liên quan:
