Trà xuân là gì? Tại sao trà xuân lại có giá trị nhất?

Mùa xuân hẳn là mùa yêu thích của những người yêu thích trà! Đó là khoảnh khắc được chờ đợi khi loại trà mới được được thu hoạch sau những tháng mùa đông lạnh lẽo và tẻ nhạt. Mọi người đều háo hức được nhâm nhi tách trà xuân tươi mát và sẵn sàng trả giá cao cho trà đầu xuân! Vậy điều gì khiến trà đầu xuân được ưa chuộng đến vậy?

Trà xuân là gì?

“Trà xuân” là thuật ngữ để chỉ vụ thu hoạch trà đầu tiên từ những búp non mọc trên cây trà vào mùa xuân. Sau một thời gian dài cây trà ngủ yên và trì trệ, cuối cùng cái cây cũng thức dậy dưới tiếng chuông mùa xuân. Các chất dinh dưỡng được đưa tới các chồi mới nảy mầm và lá non để kích thích cây phát triển. Lượng mưa dồi dào và nhiệt độ tăng cao làm cho trà mùa xuân tươi, mềm và có hương vị. Đến mức trà đầu xuân có thể đắt gấp mười lần so với trà hái vào cuối năm. Vậy sự khác biệt này đến từ đâu?

Ba yếu tố khiến trà xuân trở nên quý giá

1. Đầu vụ

Trà xuân đầu tiên là vụ thu hoạch đầu tiên trong năm, trước khi bắt đầu vụ trà chính thức. Nó thường xảy ra khi thời tiết lạnh hơn và nhiệt độ thấp hơn. Trong thời gian đó cây vẫn sinh trưởng chậm, năng suất thấp nên giá thành sẽ cao.

2. Khan hiếm

Ngay cả ở những vườn chè rộng lớn, số lượng trà xuân đầu mùa rất hạn chế, chưa kể sự thay đổi thất thường của thời tiết, khí hậu. Nguồn cung hạn chế và nhu cầu lớn sẽ ảnh hưởng đến giá cả của loại trà đầu vụ xuân.

3. Chất lượng cao

Ở Trung Quốc, trà xuân rất nổi tiếng vì có chất lượng cao nhất trong các vụ thu hoạch trà. Nó được coi là thức uống tập trung tinh hoa và năng lượng sống của mùa xuân cho trải nghiệm thưởng trà có một không hai. Nhìn từ góc độ hiện đại, đầu xuân là lúc cây thức tỉnh sau một thời gian dài trì trệ. Quá trình trao đổi chất của cây sẽ kích hoạt các chất dinh dưỡng tích lũy và đưa chúng đến chồi, tiếp tục chu kỳ tăng trưởng. Ngoài ra, việc bón phân và kiểm soát sâu bệnh vẫn chưa được nối lại trong giai đoạn đầu này, khiến cho vụ trà xuân đầu tiên sạch hơn và khỏe mạnh hơn. Sự phát triển mạnh mẽ và không có sâu bệnh ở trà đầu xuân giúp loại bỏ nhu cầu sử dụng thuốc trừ sâu và phân bón. Vì vậy, nó được coi là loại trà rất thanh khiết, tốt cho sức khỏe hơn những thời điểm còn lại trong năm.

Cách phân biệt trà xuân

Trà xuân thường dùng để chỉ loại trà được hái trước cuối tháng 5 cùng năm và có thể chia làm 4 loại: Trà đầu xuân, gọi là Tou Cai – 头采, Hái xuân đầu tiên (Tou Chun – 头春), hái trước Thanh Minh. (Ming Qian – 明前), và được chọn trước Gu Yu (Yu Qian – 雨前).

1. Lần hái đầu tiên (Tou Cai / 头采 / Trà đầu thái / first flush)

Dùng để chỉ số lượng rất hạn chế những nụ và lá đầu tiên đã đạt tiêu chuẩn hái. Đợt trà xuân đầu tiên thường nhằm mục đích thử nghiệm. Vì vậy, nó không nhất thiết phải có chất lượng cao nhất do hàm lượng nước cao và không cần thiết phải tập trung vào lần hái đầu tiên này

2. Hái xuân đầu tiên (Tou Chun / 头春 / Trà đầu xuân)

Là mẻ trà đầu tiên được thu hoạch vào đầu mùa xuân. Tou Chun đại diện cho loại trà cao cấp có chất lượng cao nhất, thường được coi là loại trà ngon nhất trong năm. Tuy nhiên, nên nhớ rằng thời điểm hái trà Tou chun là khác nhau đối với các loại trà khác nhau. Nhìn chung, việc hái chè ở vùng núi cao diễn ra muộn hơn so với vùng chè ở vùng thấp.

3. Trà hái trước Thanh Minh (Ming Qian / 明前 / Trà minh tiền)

Dùng để chỉ loại trà được hái trước Lễ hội Thanh Minh (hay còn gọi là trà Minh Tiền). Lễ hội rơi vào khoảng ngày 4-6 tháng 4 hàng năm. Đó là thời kỳ vàng cho vụ thu hoạch chè. Cây chè đã tích lũy được nhiều chất dinh dưỡng trong mùa đông dài. Tuy nhiên, nhiệt độ vẫn thấp nên tốc độ tăng trưởng chậm lại. Thời gian thu hoạch cũng ngắn, khoảng 20 ngày. Những yếu tố này dẫn đến câu tục ngữ Trung Hoa “Trà Minh Càn quý như vàng” tức là “Minh tiền trà, quý như vàng” . Nói một cách đơn giản, chất lượng tuyệt vời, nhu cầu cao và năng suất thấp của trà Minh Tiền / Ming Qian khiến nó trở nên rất hấp dẫn và được săn đón.

4. Trà hái trước Gu Yu (Yu Qian / 雨前 / Trà vũ tiền)

Là loại trà được thu hoạch trước khi bắt đầu niên lịch Gu Yu, sau lễ hội Thanh Minh (hay còn gọi là trà Vũ Tiền). Khoảng thời gian này thường rơi vào khoảng thời gian từ 20/4 đến 5/5, khi thời tiết ấm hơn và chè phát triển nhanh hơn. Trà Vũ Tiền mặc dù không tươi và tinh tế như trà Ming Qian, nhưng nó rất giàu chất. Trà vụ này có nguồn cung tăng, giá cũng bắt đầu giảm, khiến nó trở thành sự lựa chọn tuyệt vời để làm trà quanh năm.

Thời gian thu hoạch trà xuân

Mùa hái chè xuân mới ở Trung Quốc chính thức bắt đầu vào khoảng giữa tháng 3. Đó thường là một đến một tháng rưỡi sau lễ hội mùa xuân. Tuy nhiên mỗi vùng trà sẽ có lịch thu hoạch trà xuân khác nhau, hãy cùng theo dõi bảng tổng hợp của Quân Trà dưới đây.

• Long Tỉnh Tây Hồ (Tây hồ Long tỉnh, Hàng châu, Triết Giang): thu hoạch Tháng 3
• Phổ Nhĩ Vân Nam (Phổ nhĩ, Lâm thương .. Tây song bản nạp, Vân Nam): thu hoạch Đầu tháng 3
• Bích Loa Xuân (Núi Động Đình, Ngô huyện, Tô Châu, Giang Tô): thu hoạch Tháng 3
• Mao Tiêm Tín Dương (Thương thành huyện, Tân huyện, Tín Dương): thu hoạch hạ tuần tháng 3
• Thái Bình Hầu Khôi (Hoàng sơn, An Huy): thu hoạch thượng tuần tháng 4
• Lục An Qua Phiến (Lục an, An Huy): thu hoạch trung hạ tuần tháng 3
• Lư Sơn Vân Vụ (Lư sơn, Cửu giang, Giang Môn): thu hoạch thượng tuần tháng 3
• Bạch trà An Cát (An cát, Triết Giang ): thu hoạch trung tuần tháng 3
• Mao Tiêm Đô Quân (Đô quân, Quý Châu): thu hoạch trung hạ tuần tháng 3
• Nga Mi Tuyết Nha (Nga mi sơn, Tứ Xuyên): thu hoạch hạ tuần tháng 3
• Trúc Diệp Thanh Trà (Nga mi sơn, Tứ Xuyên): thu hoạch cuối tháng 2, đầu tháng 3
• Mông Đỉnh Sơn Trà (Nhã an, Tứ Xuyên): thu hoạch trung hạ tuần tháng 2

Bài liên quan:

Thăm bảo tàng Trà quốc gia Trung Quốc, thưởng trà Long Tỉnh Cách chế biến và phân biệt các loại trà phổ biến Hồng trà là gì? Cách pha hồng trà Trà Shan Tuyết – Đệ nhất danh trà Việt